Filiz Aygündüz

Orhan Veli, belediye çukuruna düşüp beyin kanaması geçirdikten üç gün sonra 36 yaşında hayata veda ettiğinde, ardında gözü yaşlı pek çok kalem erbabı bırakır. Her biri bir şeyler yazar hakkında. Bir kişi vardır ki eli kaleme gitmez. Çocukluk arkadaşını kaybeden Garip akımının nevi şahsına münhasır ismi Halim Şefik Güzelson. Beş-altı ay sürer bu durum. Derken altıncı ayda hâlâ bir şey yazamamanın utancıyla akşam dokuzda şiir yazmak için oturur masaya. Sabahın dört buçuğuna dek uğraşır kelimelerle. Sonunda olur. Heyecanla eşini uyandırıp okur “Otopsi” adlı Orhan Veli’ye ağıdını. Eşi “Çok kötü” deyip uyur. Güzelson dışarı çıkıp deniz kenarındaki kahvelerden birinde oturup şiirinin güzel olduğuna inanarak demli bir çay içer. Gerçekten de güzeldir şiir:

“Morgda açılınca kafatası

Doktor beyler beyin gördüler

İndirince tenkafesine neşteri

Doktor beyler yürek gördüler

Yürekte ne gördüler dersiniz

Yürekte memleket gördüler

D&uum

Yuva kurmak neden ‘evlenmek’ anlamına gelir acaba? Yuva, kurulabilir bir kavram ve bunun için evlilik bağına gerek var mı gerçekten? İçine girdiğimiz herhangi bir ev, dört duvardır. Onu biz yuva yaparız. Peki yuva nasıl yapılır? Bunu anlatan şahane bir kitap okudum bu hafta: 1970 doğumlu Alman yazar Judith Hermann’ın Sia Kitap’tan çıkan romanı “Yuva”.

Kitabın kahramanı 47 yaşında bir kadın. Adını roman boyunca öğrenemiyoruz. 17 yaşından başlıyor hikâyesini anlatmaya. Bir sigara fabrikasında çalıştığı günler. Rutin mesaisini tamamlayıp evine döndüğünde balkonuna çıkıp etrafı seyretmeyi seviyor. Akşam belli bir saatte karşısındaki benzinciye gidip dondurma almak gibi bir alışkanlığı var. O saatlerden birinde benzincide bir sihirbazla tanışıyor. Sihirbaz ondan ‘kutunun içinde testereyle kesilen kız’ numarasında ona eşlik etmesini istiyor. Eğer kabul ederse, sihirbaz, karısı ve o birlikte gemiyle Singapur’a gidecekler. Birlikte gösteriler yapacaklar. Mevcut işinden daha renkli… Kararını vermiş, eşyalarını toplamışken son anda

Memet Fuat “Füruzan Türk edebiyatında bir olaydır” demişti vaktiyle. Ece Ayhan ise onun öyküye saygınlık kazandırdığını söylemişti. Bu iki tespit hâlâ geçerli. Füruzan, açıklaması zor, okuru hayrete düşüren, hayranlık içinde bırakan, Türkçenin ve Türk edebiyatının başına gelmiş en önemli olaylardan biri. Kalemi de öykü türüne saygınlık kazandırmaya devam ediyor. 24 yıl aradan sonra Yapı Kredi Yayınları’ndan çıkan kitabı “Akim Sevgilim” bu gerçeklerin altını bir kez daha çizdi.

“Akim Sevgilim”, “Sesi Olmayan Türkü” ve “Varoşlarda” adlı üç öyküden oluşan kitap her şeyden önce görkemli bir Türkçe içeriyor. Öykülerde akan dilin güzelliğine kaptırınca kendinizi, anlatıyı kaçırabiliyorsunuz. Çünkü çağlıyor dili, benzersiz tatlarla ilerliyor, hızını hiç kesmiyor, sık sık kreşendo yapıp okuru nefessiz bırakıyor heyecandan. Kelimelerle yapılmış besteler Füruzan’ın

Sosyal medyada duyarlılığı göstermek adına sürekli acıların yansıtılmasını doğru bulmadığını söyleyen Psikiyatr Dr. Alper Hasanoğlu, “Acı çeken biri 3 dakika uğraşıp ‘post’lar hazırlayarak paylaşmaz” diyor

Psikiyatr Dr. Alper Hasanoğlu ile yaptığımız söyleşinin ikinci bölümünde çocukları konuştuk. Onlara psikolojik yardımın nasıl yapılacağını, yakınlarının ölüm haberinin nasıl verileceğini. Depremin ilk gününden itibaren, deprem haberlerini izledikçe suçluluk duyan insanların psikolojisini anlatan Hasanoğlu, sosyal medyada yapılan paylaşımlara dikkat çekerek, dakikalarca uğraşılıp hazırlanan altına hüzünlü müzikler konulan “acı” videolarını doğru bulmadığını söyledi.

En önemli konu çocuklar. Onlara bu süreci nasıl izah edebiliriz? Nasıl yardım ederiz?

Çocukların oyun, resim gibi olanaklarla kafalarını dağıtmalıyız. Duygularını dışa vurarak ifade etmelerini sağlamak gerekir. 6 yaşındaki bir çocuğa, “Eviniz yıkıldı, sen ne hissettin?” gibi sorular sormak yerine onlarla oyun oynayarak, resim

Depremzedelerin şu anda hayatta kalmaya çalıştığını ve bu insanların çaresizlik, öfke ve mutsuzluk hissettiğine dikkat çeken Psikiyatr Dr. Alper Hasanoğlu, “Şu an için psikolojik desteğe değil, alanda gözle görülür bir şeyler yapılmasına ihtiyaç var. Temel ihtiyaçlar giderilmeden mental sağlık düşünülemez” dedi.

Depremin ardından iki hafta geçti. Devletin, STK’ların, vatandaşların yardımlarıyla yaralar sarılmaya devam ediyor. Peki ya görünmeyen yaralar? Depremzedelerin psikolojik açıdan aldığı darbeler? Bu konuda çalışmalar başladı. Yetkili kurumlar, çeşitli kuruluşlar bölgeye psikiyatrik yardım konusunda hazırlıklarını tamamlamak üzere. Binlerce psikolog ve psikiyatr görev için hazır bekliyor. Psikolojik yardım için doğru zamanlama nedir? Bireysel olarak bizim yapabileceğimiz şeyler var mı? Depremzedenin kaygı ve stres bozuklukları için neler yapılmalı? Tüm bu soruları Psikiyatr Dr. Alper Hasanoğlu ile konuştuk. 

Depremzedelere psikolojik yardım konusunda doğru zamanlama nedir?

Bu durumda psikolojik

İsmiyle müsemma harika bir kadın, Hikmet Hükümenoğlu’nun “Harika Bir Hayat” adlı kitabından çıkıp Türk edebiyatının ‘unutulmayacak’ kadın karakterleri arasında yerini aldı geçtiğimiz ay. Can Yayınları etiketli kitap, Harika’nın biyografisi esasen. “Hayalî bir tarihî karakterin biyografisi nasıl yazılır?” sorusunun şahane bir örneği. Arka plana 1919-1950 arası tarihî perspektifi alan. Güvenli bağlanmanın gerçekleşmediği trajik bir anne-kız hikâyesi. Harika vasıflarına rağmen, anne eliyle oluşturulmuş suçluk ve değersizlik duyguları sonucunda “Harika bir hayatı olabilirdi” hayıflanması yaşatan muhteşem bir kadın hikâyesi aynı zamanda. Harika hayatın ne olduğunu da sorgulatan.

23 Mayıs 1919 doğumlu Harika. Babası dönemin muhalif gazetecilerinden Veysel Bey, annesi kötü roman denemeleri ve verdiği davetler dışında bir varlık gösterememiş, iç aşağılanmalarını çığırtkan bir narsisizmayla örten Melek Hanım. Harika, abisi İrfan’dan sonra dünyaya gelen, ailenin ikinci çocuğu. İşgal

Türkiye’nin sanat alanındaki yaratıcılığını ulusal ve uluslararası düzeyde tanıtmak. Sanat bilincini geliştirmek. Sanata olan ilgiyi yaygınlaştırmak. Bu üç hedefle 2015 yılında kuruldu Folkart Gallery. Folkart Yapı A.Ş’nin sosyal sorumluluk projesi olarak. Bugüne dek resim, heykel ve fotoğraf alanlarında 18 sergi düzenledi. Yüz binlerce sanatseveri ağırladı. 850 metrekarelik alanıyla Türkiye’nin en büyük sanat galerisi olan Folkart, bugün İzmir’in en önemli sanat duraklarının başında geliyor. Galeriye ne zaman gitsem, “Özel sektör bu modeli örnek alsa, her şehirde bir Folkart olsa, ülkenin sanat bilinci üst seviyeleri tecrübe eder” demekten kendimi alamıyorum. Bu bir temenni de aynı zamanda. Cumhuriyet’in ikinci yüzyılı için.

Bu özel galeri, Folkart, 24 Ocak’ta 19. sergisini açtı: “Zaman ve Mekânın Büyüsünde Bir Ressam-Şevket Dağ”. Sanatçı için bugüne dek düzenlenen en kapsamlı sergi bu. Serginin kataloğu -katalog dediğim 310 sayfalık muhteşem bir kitap aslında-

Son günlerde Mert Demir ve Mabel Matiz’in seslendirdiği “Antidepresan”ı sık sık dinliyor ve seviyorum. Köhn’ün “Seni Bi’tek Ben Anlarım”ına bayılıyorum. Bittikçe başa sarıyorum Spotify’da. Artık kaset döneminden kalma başa sarmak lafı tedavülden kalksa da. Yaşlı Amca’nın “Hep de Yorgun” şarkısı gençlik yakınmalarımı hatırlatıyor bana, gülümsüyorum. Madrigal’in “Dip”i favorilerimden. Adını yazmakta zorlandığım Dedublüman’ın “Çözemezsin”i beni alıp götürüyor kördüğümlere dayanıksız olduğum günlere. Cem Adrian, “Ben Seni Çok Sevdim” derken o muhteşem sesiyle, gözlerimi yaş basıyor.

Hepinizi çok seviyorum arkadaşlar. Ama 13 Ocak’tan bu yana sizi dinlemiyorum. Zira o gün Türk pop müziğinin efsanelerinden Erol Evgin’in “Sevdiklerim 2” albümü çıktı. Benim gibi 50 yaşını tecrübe edenlerin gençlik aşkı. Yıllar içinde içtenliğiyle, kalbindeki iyilikle insan olma