Sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerinin kansere karşı önleyici önlemlerin başında geldiği artık tüm otoritelerce kabul gören bir gerçek. Günlük hayatımızda kolayca yapabileceğimiz bir dizi değişiklik, kanser riskimizi azaltmaya yardımcı olabilir
Sigara içmeyin, sigara dumanından uzak durun
Sigarayı bırakmak, hayatınız boyunca sağlığınızla ilgili alacağınız kararların belki de en önemlisi olacak. Sigara içilen ortamlarda bulunmanın da akciğer kanser riskini artırdığını unutmayın.
Sağlıklı beslenin
Bol ve çeşitli meyve-sebze tüketin. En az günde beş porsiyon veya daha fazla. Tam tahıllar, baklagiller, bol posalı bitkisel ürünleri sofranızdan eksik etmeyin. Böylece kalın bağırsak, yemek borusu, akciğer ve mide kanseri riskinizi azaltmış olacaksınız. Hayvansal yağ alımını kısıtlayın. Alkol alıyorsanız az ve kontrollü için. Ağız, yutak, yemek borusu, böbrek, karaciğer ve meme kanserleri riski alkolle artıyor.
Egzersiz yapın, aktif yaşayın
Fazla kilolu olmak meme, kolon, yemek borusu, böbrek ve rahim kanserleri riskini artırabilir. Fiziksel aktivite, gerek kilo kontrolü sağlamasıyla, gerekse kendi başına faydalı bir faktör olarak kanser risklerini azaltabiliyor.
Güneşten korunun
Deri kanseri en sık kanser türlerinden biri ve aynı zamanda en önlenebilir olanı. Güneşe maruz kalınması deri kanserinin en yaygın nedeni. Tabii ki güneşten korunma da en etkili önlem.
Aşılanın
Bazı kanserlerle, viral enfeksiyonlar arasında bağlantı var.
Hepatit B: Karaciğer kanseri riskini artıran bir enfeksiyon. Artık bebeklikten başlanarak herkesin aşılanması öneriliyor. Doktorunuzla konuşarak bilgi alın.
Human papillomavirus: Rahim ağzı kanserine yol açabilen bir virüs. Kızların kansere neden olabilen HPV tiplerine karşı aşılanması öneriliyor, bu konuyu jinekoloğunuzla konuşun.
Düzenli doktor kontrolünü ihmal etmeyin
Düzenli tıbbi taramalar, check-up ve kendi kendine meme muayenesi gibi önlemler, vücudumuzdaki benler gibi değişikliklere dikkat etmek kanserde erken tanı şansını artırabilir. Böylece tedavinin başarı şansı da artar. Deri, ağız, kolon, rektum, prostat, testis, meme, rahim boynu taramaları ve doktorunuzun önereceği başka taramalar bu listede yer alır. Vücudunuzdaki ve vücut fonksiyonlarınızdaki değişimlere karşı duyarlı olun. Bunlarda değişiklik fark ederseniz muhakkak doktorunuza danışın.
Modern-risk önleyici gelişmeleri takip edin, doktorunuza danışın
Gün geçmiyor ki önleyici tıp konusunda bir yenilik hayatımıza girmesin. Şimdi artık genetik risk tarama ve risk ölçme testleri gitgide yaygınlaşıyor, değişik ve çeşitli alanlarda kullanılmaya başlıyor. Bunlar daha hiç bulgu vermeyen aşamada hastalıkların oluşabileceğine işaret ettiklerinden, çok değerli testler. Örneğin son günlerde kadınları ilgilendiren yeni bir test gündemde. Meme kanseri riskini ölçen, ‘Onco’ test ülkemizde de uygulanmaya başladı. Adını onkoloji denen kanserle ilgili tıp dalından alan bu tip testlere deniyor. Bu yeni meme kanseri risk testinin yapılması çok kolay, ağız normal gargara sıvısıyla çalkalanıyor, alınan bu sıvıda genetik incelenme yapılıp, iki hafta içinde sonuç alınıyor. Toplum geneline eşit, orta veya yüksek meme kanseri riski gibi sonuçlar çıkıyor. Orta derecede veya yüksek riskli gruplarda doktorun önerisiyle daha sık, yerine göre daha özel kontroller, yaşam tarzı değişiklikleri veya medikal önlemlerle, meme kanserinin oluşması ihtimali en aza indirilmesi planlanıyor. Tabii bu tip testler, doktor önerisiyle yapılmalı ve sonuçlarını da muhakkak doktor yorumlamalı.
